Πέμπτη, 28 Μαρτίου 2024
Ανατ: 06:17
Δύση: 18:45
Σελ. 19 ημ.
88-278
16ος χρόνος, 5885η ημέρα
Έκδοση: 4η

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15 (ΙΕ)


 
 
Μετάφραση τῶν Ἑβδομήκοντα Ερμηνευτική απόδοση Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα Ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα
1 ΟΡΓΗ ἀπόλλυσι καὶ φρονίμους, ἀπόκρισις δὲ ὑποπίπτουσα ἀποστρέφει θυμόν, λόγος δὲ λυπηρὸς ἐγείρει ὀργάς. 1 Ο θυμός και η οργή καταστρέφει και αυτούς ακόμη τους φρόνιμους. Απάντησις δε μετά ταπεινοφροσύνης και πραότητος αναχαιτίζει τον θυμόν. Λογος όμως εξερεθιστικός προκαλεί και εξεγείρει θυμούς. 1 Η ὀργὴ καὶ ἡ παραφορὰ καταστρέφει καὶ αὐτοὺς ἀκόμη τοὺς φρονίμους ἀνθρώπους, ἐνῷ ἀπάντησις ὑποχωρητικὴ καὶ ταπεινὴ ἀναχαιτίζει τὸν θυμόν, διότι ἀφοπλίζει καὶ μαλακώνει τὸν θυμωμένον· λόγος δὲ ἐρεθιστικός, σὰν λάδι ποὺ ρίπτεται στὴ φωτιά, ξεσηκώνει καὶ ἀνάπτει θυμοὺς καὶ ὀργήν.
2 γλῶσσα σοφῶν καλὰ ἐπίσταται, στόμα δὲ ἀφρόνων ἀναγγέλλει κακά. 2 Η γλώσσα των συνετών ανθρώπων γνωρίζει και λέγει τα ορθά και πρέποντα, ενώ το στόμα των ασυνέτων και ανοήτων διαλαλεί διαρκώς λόγια κακά και αναιδή. 2 Ἡ γλῶσσα τῶν συνετῶν γνωρίζει καὶ λέγει τὰ καλά, ἐνῷ τὸ στόμα τῶν ἀνοήτων ἐκβάλλει συνεχῶς ἄσχημα λόγια.
3 ἐν παντὶ τόπῳ ὀφθαλμοὶ Κυρίου, σκοπεύουσι κακούς τε καὶ ἀγαθούς. 3 Εις κάθε μέρος της υλικής και πνευματικής δημιουργίας τα μάτια του Θεού παρατηρούν τα πάντα. Εποπτεύουν τους καλούς και τους αγαθούς εις όλας αυτών τας καταστάσεις και ενεργείας. 3 Εἰς κάθε μέρος τὰ μάτια τοῦ Θεοῦ παρατηροῦν καὶ ἐποπτεύουν τοὺς κακοὺς καὶ τοὺς καλοὺς εἰς ὅλας τὰς ἐσωτερικὰς καὶ ἐξωτερικὰς ἐνεργείας των.
4 ἴασις γλώσσης δένδρον ζωῆς, ὁ δὲ συντηρῶν αὐτὴν πλησθήσεται πνεύματος, 4 Η θεραπεία, την οποίαν προσφέρει η γλυκεία και ευλαβής γλώσσα, ομοιάζει προς πλουσιόκαρπον δένδρον ζωής. Οποιος προσέχει και συγκρατεί την γλώσσαν του, θα γέμιση από το Πνεύμα του Θεού. 4 Ἡ θεραπεία, τὴν ὁποίαν προσφέρει ἡ γλῶσσα μὲ τοὺς γλυκεῖς καὶ παρηγορητικοὺς λόγους της, εἶναι ὅπως τὸ δένδρον, ποὺ μὲ τοὺς καρπούς του χαρίζει ζωήν. Ὅποιος συγκρατεῖ τὴν γλῶσσαν του, θὰ γεμίσῃ ἀπὸ τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διότι θὰ ἀποφύγῃ πολλὰς ἁμαρτίας καὶ θὰ οἰκοδομήσῃ τοὺς ἄλλους.
5 ἄφρων μυκτηρίζει παιδείαν πατρός, ὁ δὲ φυλάσσων ἐντολὰς πανουργότερος. 5 Ο ασύνετος εμπαίζει και καταφρονεί την στοργικήν παιδαγωγίαν του πατρός. Εκείνος όμως ο οποίος ακούει με προσοχήν και τηρεί τας πατρικάς εντολάς, αναδεικνύεται εξυπνότερος και συνετώτερος. 5 Ὁ ἄμυαλος υἱὸς περιφρονεῖ καὶ ἐμπαίζει τὴν πατρικὴν ἐπ’ αὐτοῦ παιδαγωγίαν, ἐκεῖνος ὅμως ποὺ προσέχει καὶ ἐφαρμόζει τὰς ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν γονέων του, αὐτὸς εἶναι ὁ ἐξυπνότερος.
6 ἐν πλεοναζούσῃ δικαιοσύνῃ ἰσχὺς πολλή, οἱ δὲ ἀσεβεῖς ὁλόρριζοι ἐκ γῆς ἀπολοῦνται. οἴκοις δικαίων ἰσχὺς πολλή, καρποὶ δὲ ἀσεβῶν ἀπολοῦνται. 6 Οπου υπάρχει μεγάλη και πολύπλευρος αρετή, εκεί υπάρχει πολλή δύναμις και πρόοδος. Οι ασεβείς όμως σύρριζα θα εξολοθρευθούν από την γην. Εις τας οικίας και τας οικογενείας των δικαίων υπάρχει πολλή δύναμις πλούτου και αρετής. Τα δε πλούτη των ασεβών θα καταστραφούν. 6 Ὅπου ἡ δικαιοσύνη ἐφαρμόζεται καὶ πλεονάζει, ἐκεῖ ὑπάρχει πολλὴ δύναμις καὶ ἀκμή, οἱ ἀσεβεῖς ὅμως θὰ ἐξαφανισθοῦν ἀπὸ τὴν γῆν σύρριζα. Εἰς τὰς οἰκογενείας τῶν εὐσεβῶν ὑπάρχει πολλὴ δύναμις, ἐνῷ τοὐναντίον οἱ κόποι καὶ τὸ οἰκοδόμημα τῶν ἀσεβῶν θὰ καταστραφοῦν.
7 χείλη σοφῶν δέδεται αἰσθήσει, καρδία δὲ ἀφρόνων οὐκ ἀσφαλεῖς. 7 Τα χείλη των σοφών και ευσεβών είναι στενά συνδεδεμένα και αχώριστα με την αληθή γνώσιν και σοφίαν, ενώ αι καρδίαι των ασυνέτων δεν έχουν σταθερόν στήριγμα αλλ' εκτρέπονται απ' έδω και από εκεί. 7 Τὰ χείλη τῶν σοφῶν καὶ συνετῶν ἀνθρώπων ἔχουν δεθῆ καὶ ταυτισθῆ μὲ τὴν διάκρισιν τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ, τὴν ὁποίαν χαρίζει ἡ γνῶσις τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, ὥστε νὰ λέγουν τὰ πρέποντα καὶ συμφέροντα. Αἱ καρδίαι ὅμως τῶν ἀφρόνων δὲν ἔχουν ἀσφαλὲς στήριγμα καὶ δι’ αὐτὸ ὀλισθαίνουν εἰς λόγους ἀπερισκέπτους καὶ ἐπιβλαβεῖς.
8 θυσίαι ἀσεβῶν βδέλυγμα Κυρίῳ, εὐχαὶ δὲ κατευθυνόντων δεκταὶ παρ᾿ αὐτῷ. 8 Αι θυσίαι των ασεβών είναι αποκρουστικαί και μισηταί από τον Κυριον. Αι προσευχαί όμως και τα τάματα αυτών, που συμμορφώνονται προς το θείον θέλημα, είναι ευάρεστα και ευπρόσδεκτα από τον Θεόν. 8 Αἱ θυσίαι τῶν ἀσεβῶν, καὶ ἂν ἀκόμη εἶναι πολλαὶ καὶ πολυέξοδοι, εἶναι ἀηδεῖς εἰς τὸν Θεόν, ἐνῷ αἱ ταπειναὶ προσευχαὶ ἐκείνων, ποὺ συμπεριφέρονται εὐθέως καὶ εὐλαβῶς, γίνονται εὐμενῶς δεκταὶ ἀπὸ τὸν Κύριον.
9 βδέλυγμα Κυρίῳ ὁδοὶ ἀσεβοῦς, διώκοντας δὲ δικαιοσύνην ἀγαπᾷ. 9 Αποκρουστικαί και μισηταί ενώπιον του Κυρίου είναι αι πορείαι της ζωής του ασεβούς. Εξ αντιθέτου δε ο Κυριος αγαπά εκείνους, οι οποίοι επιδιώκουν την αρετήν. 9 Εἶναι βδέλυγμα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ὁ τρόπος τῆς ζωῆς καὶ αἱ ἐπιδιώξεις τοῦ ἀσεβοῦς, ἐνῷ ἐξ ἀντιθέτου ὁ Θεὸς ἀγαπᾷ ἐκείνους, ποὺ ἀγωνίζονται καὶ ἐπιδιώκουν νὰ ζήσουν μὲ δικαιοσύνην καὶ ἀρετήν.
10 παιδεία ἀκάκου γνωρίζεται ὑπὸ τῶν παριόντων, οἱ δὲ μισοῦντες ἐλέγχους τελευτῶσιν αἰσχρῶς. 10 Η κατά Θεόν μόρφωσις του αγαθού και απονηρεύτου ανθρώπου γίνεται αμέσως γνωστή και από αυτούς ακόμη τους περαστικούς. Οσοι όμως μισούν και αποστρέφονται τους δικαίους ελέγχους, αποθνήσκουν κατά τρόπον επονείδιστον και εξευτελιστικόν. 10 Ἡ κατὰ Θεὸν μόρφωσις τοῦ ἐναρέτου καὶ ἀπονηρεύτου γίνεται ἀμέσως ἀντιληπτὴ ἀπὸ τοὺς περαστικοὺς διαβάτας. Ἐξ ἀντιθέτου, ὅσοι ἀποστρέφονται τὴν παιδαγωγοῦσαν θείαν διδασκαλίαν, ἀποθνήσκουν μὲ θάνατον αἰσχρὸν καὶ ἀπαίσιον.
11 ᾅδης καὶ ἀπώλεια φανερὰ παρὰ τῷ Κυρίῳ· πῶς οὐχὶ καὶ αἱ καρδίαι τῶν ἀνθρώπων; 11 Αφού αυτός ούτος ο άδης και η χώρα της απωλείας των αμαρτωλών είναι ολοφάνερα ενώπιον του Κυρίου, πως δεν είναι φανεραί ενώπιόν του και αι καρδίαι των ανθρώπων; 11 Ὁ σκοτεινὸς ᾅδῃς καὶ ὁ τάφος εἶναι ὁλοφάνερα εἰς τὸν παντογνώστην καὶ παντεπόπτην Κύριον πῶς ὄχι καὶ τὸ ἐσωτερικὸν περιεχόμενον τῶν ἀνθρώπων;
12 οὐκ ἀγαπήσει ἀπαίδευτος τοὺς ἐλέγχοντας αὐτόν, μετὰ δὲ σοφῶν οὐχ ὁμιλήσει. 12 Ο απαίδευτος και ανεπίδεκτος μαθήσεως άνθρωπος δεν θα αγαπήση ποτέ αυτούς που τον ελέγχουν προς διόρθωσίν του. Με σοφούς και ενάρετους ανθρώπους δεν θα θελήση ποτέ να συναναστροφή. 12 Ὁ ἀνεπίδεκτος ἠθικῆς καὶ πνευματικῆς μορφώσεως ἄνθρωπος δὲν ἠμπορεῖ νὰ ἀγαπήσῃ ἐκείνους, ποὺ ἐπιχειροῦν νὰ τὸν συμβουλεύσουν καὶ νὰ τὸν διορθώσουν· ὁ ἴδιος ποτε δὲν θὰ συναναστραφῇ μὲ σοφοὺς καὶ ἐναρέτους ἀνθρώπους.
13 καρδίας εὐφραινομένης πρόσωπον θάλλει, ἐν δὲ λύπαις οὔσης σκυθρωπάζει. 13 Οταν η καρδία χαίρη και ευφραίνεται από την αρετήν, το πρόσωπον είναι θαλλερόν και χαρούμενον. Οταν όμως η καρδία ευρίσκεται υπό το κράτος λύπης, το πρόσωπον αποκτά μελαγχολικήν και σκυθρωπήν όψιν. 13 Ὅταν ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου χαίρῃ καὶ εὐφραίνεται, τότε τὸ πρόσωπον, ὡς καθρέπτης τῆς ψυχῆς, παρουσιάζεται θαλερὸν καὶ χαρούμενον· ὅταν ὅμως ἡ καρδία λυπῆται καὶ θλίβεται, τὸ πρόσωπον ἐμφανίζεται βαρύ, λυπημένον καὶ σκυθρωπόν.
14 καρδία ὀρθὴ ζητεῖ αἴσθησιν, στόμα δὲ ἀπαιδεύτων γνώσεται κακά. 14 Η καλή και αγαθή καρδία ζητεί να αποκτήση την αληθινήν γνώσιν και σοφίαν. Εξ αντιθέτου το στόμα των ψυχικώς ακαλλιεργήτων και απαιδεύτων ανθρώπων θα γνωρίζη και θα εκφράζη κακά μόνον νοήματα και έργα. 14 Ἡ καλὴ καὶ φρόνιμος καρδία ἐπιθυμεῖ να ἀκούῃ μέχρι γήρατος τὴν θείαν διδασκαλίαν καὶ νὰ μαθητεύῃ πάντοτε διὰ νὰ ἔχῃ φωτισμένον τὸ ἠθικὸν αἰσθητήριον· ἐνῷ τὸ στόμα τῶν ἀμορφώτων καὶ ἀξέστων πνευματικῶς θὰ γνωρίσῃ πολλὰς θλίψεις.
15 πάντα τὸν χρόνον οἱ ὀφθαλμοὶ τῶν κακῶν προσδέχονται κακά, οἱ δὲ ἀγαθοὶ ἡσυχάζουσι διαπαντός. 15 Οι πονηροί άνθρωποι καθ' όλον τον χρόνον της ζωής των στρέφουν περιδεείς ολόγυρα τους οφθαλμούς των, αναμένοντες να εκσπάσουν εναντίον των τιμωρίαι και συμφοραί. Εξ αντιθέτου οι αγαθοί ζουν καθ' όλον το διάστημα της ζωής των με ησυχίαν και ειρήνην. 15 Οἱ κακοὶ ἄνθρωποι, λόγῳ τῆς ἀνησυχίας τῆς συνειδήσεώς των, ζοῦν συχνὰ ἐν ταραχῇ, διότι περιμένουν πάντοτε τὸ κακὸν καὶ τὴν συμφοράν, ἐνῷ οἱ ἀγαθοὶ εἶναι πάντοτε εἰρηνικοὶ καὶ ἥσυχοι.
16 κρεῖσσον μικρὰ μερὶς μετὰ φόβου Κυρίου ἢ θησαυροὶ μεγάλοι μετὰ ἀφοβίας. 16 Είναι καλύτερον και προτιμότερον να έχη κανείς μικράν περιουσίαν με φόβον Κυρίου, παρά να έχη πολλούς και μεγάλους θησαυρούς άνευ φόβου Θεού. 16 Εἶναι προτιμότερον νὰ ἔχῃ κανεὶς μικρὰν περιουσίαν συνοδευομένην μὲ φόβον Θεοῦ, παρὰ νὰ ἔχῃ πολλοὺς καὶ μεγάλους θησαυροὺς συναχθέντας μὲ ἀθεοφοβίαν καὶ μέσα ἄδικα καὶ παράνομα.
17 κρείσσων ξενισμὸς μετὰ λαχάνων πρὸς φιλίαν καὶ χάριν ἢ παράθεσις μόσχων μετὰ ἔχθρας. 17 Καλύτερα και προτιμότερα είναι φιλοξενία με λάχανα, η οποία διαπνέεται από φιλίαν και χάριν, παρά φιλοξενία με πλούσια φαγητά, από κρέας μόσχου, η οποία διαποτίζεται από εχθρότητα και μίσος. 17 Εἶναι προτιμοτέρα ἠ πτωχικὴ μόνον μὲ λάχανα φιλοξενία, ἀλλὰ μέσα εἰς φιλικὴν καὶ εὐχάριστον ἀτμόσφαιραν, παρὰ φιλοξενία μὲ ποικίλα καὶ πλούσια φαγητὰ ἀπὸ κρέας μόσχου εἰς ἀτμόσφαιραν ἐχθρικήν.
18 ἀνὴρ θυμώδης παρασκευάζει μάχας, μακρόθυμος δὲ καὶ τὴν μέλλουσαν καταπραΰνει. 18α μακρόθυμος ἀνὴρ κατασβέσει κρίσεις, ὁ δὲ ἀσεβὴς ἐγείρει μᾶλλον. 18 Ο ευερέθιστος και θυμώδης άνθρωπος υπεγείρει και προκαλεί φιλονεικίας και μάχας, ενώ ο πράος και υπομονητικός προλαμβάνει και κατασιγάζει και την μέλλουσαν να εκραγή φιλονεικίαν. 18α Ο πράος και υπομονητικός άνθρωπος θα κατασβέση τας φιλονεικίας και τας έριδας και θα προλάβη δικαστικούς αγώνας, ενώ ο ασεβής μάλλον τας προκαλεί και τας ανάπτει. 18 Ὁ θυμώδης ἄνθρωπος προκαλεῖ διαρκῶς φιλονικίας καὶ ταραχάς, ἐνῷ ὁ μακρόθυμος, πρᾶος καὶ ὑπομονητικὸς προλαμβάνει καὶ κατευνάζει καὶ αὐτὴν ἀκομη τὴν φιλονικίαν, ποὺ πρόκειται νὰ ξεσπάσῃ. 18α Ὁ ὑποχωρητικὸς ἄνθρωπος θὰ κατασβέσῃ διαμάχας καὶ θὰ προλάβῃ δικαστικοὺς ἀγῶνας, ὁ ἀσεβὴς ὅμως καὶ εὐερέθιστος θὰ δημιουργῇ ὁλονὲν καὶ περισσοτέρας.
19 ὁδοὶ ἀεργῶν ἐστρωμέναι ἀκάνθαις, αἱ δὲ τῶν ἀνδρείων τετριμμέναι. 19 Οι δρόμοι της ζωής των οκνηρών και αέργων ανθρώπων είναι στρωμένοι με αγκάθια, με θλίψεις και δυσκολίας. Ενῷ οι δρόμοι των εργατικών και δραστηρίων είναι ομαλοί και ευκολοπεριπάτητοι. 19 Οἱ δρόμοι καὶ ἡ πορεία τῆς ζωῆς τῶν ὀκνηρῶν εἶναι στρωμένοι μὲ ἀγκάθια, ἐνῷ οἱ δρόμοι τῶν φιλοπόνων καὶ ἐργατικῶν εἶναι ὁμαλοὶ καὶ εὔκολοι.
20 υἱὸς σοφὸς εὐφραίνει πατέρα, υἱὸς δὲ ἄφρων μυκτηρίζει μητέρα αὐτοῦ. 20 Ο σοφός και συνετός υιός δίδει χαράν πολλήν και ευφροσύνην στον πατέρα του, ο δε ασύνετος καταφρονεί και περιπαίζει την μητέρα του. 20 Τὸ συνετὸν καὶ μυαλωμένο παιδὶ εὐχαριστεῖ τὸν πατέρα του, ἐνῷ τὸ ἀνόητον καὶ κακοκέφαλο περιφρονεῖ καὶ ἐμπαίζει τὴν μητέρα του.
21 ἀνοήτου τρίβοι ἐνδεεῖς φρενῶν, ἀνὴρ δὲ φρόνιμος κατευθύνων πορεύεται. 21 Οι τρόποι ζωής και ενεργείας του ασυνέτου είναι παράλογοι, ενώ ο συνετός και φρόνιμος ανήρ πορεύεται την ορθήν κατεύθυνσιν. 21 Ὁ τρόπος τῆς ζωῆς τοῦ ἀμορφώτου πνευματικῳς ἀνθρώπου τὸν ἀποδεικνύει ἀνόητον καὶ ἄμυαλον. Ὁ συνετὸς ὅμως καὶ φρόνιμος ἄνθρωπος προχωρεῖ σταθερά, μὲ πρόγραμμα καὶ ὀρθὴν κατεύθυνσιν εἰς τὴν ζωήν του.
22 ὑπερτίθενται λογισμοὺς οἱ μὴ τιμῶντες συνέδρια, ἐν δὲ καρδίαις βουλευομένων μένει βουλή. 22 Οι ασύνετοι άνθρωποι αναβάλλουν να εκπληρώσουν τας αποφάσεις, που έλαβαν τα συνέδρια, διότι εν τη υψηλοφροσύνη των τα υποτιμούν. Εις τας καρδίας όμως των συνετών αρχόντων γίνεται αποδεκτή η απόφασις, την οποίαν τους υποβάλλουν οι σύμβουλοί των και τίθεται εις εφαρμογήν. 22 Οἱ αὐταρχικοὶ καὶ δεσποτικοὶ ἄρχοντες καὶ βασιλεῖς, ποὺ δὲν τιμοῦν τὰ συνέδρια καὶ δὲν ἐκτιμοῦν τὰς γνώμας τῶν συμβούλων των, ἀναβάλλουν καὶ δὲν θέτουν εἰς ἐφαρμογὴν τὰς ἀποφάσεις, ποὺ ἐλήφθησαν ἀπὸ αὐτά· εἰς τὰς καρδίας ὅμως τῶν ταπεινῶν ἀρχόντων, ποὺ συμβουλεύονται τοὺς περὶ αὐτούς, γίνεται δεκτὴ ἡ ληφθεῖσα ἀπόφασις καὶ πραγματοποιεῖται.
23 οὐ μὴ ὑπακούσῃ ὁ κακὸς αὐτῇ, οὐδὲ μὴ εἴπῃ καίριόν τι καὶ καλὸν τῷ κοινῷ. 23 Ο κακός όμως άρχων δεν θα συμμορφωθή και δεν θα υπακούση εις την απόφασιν των καλών συμβούλων του. Δεν θα είπη ποτέ κάτι το αξιόλογον και επωφελές δια τον λαόν. 23 Ὁ κακὸς ἄρχων δὲν θὰ προσέξῃ τὴν συμβουλὴν τῶν πεπειραμένων συμβουλων τουῦ, οὔτε καὶ ὁ ἴδιος θὰ προσθέσῃ κάτι τὸ ὀρθὸν καὶ ὠφέλιμον καὶ πρέπον διὰ τὸ κοινὸν καὶ τὸ δημόσιον συμφέρον.
24 ὁδοὶ ζωῆς διανοήματα συνετοῦ, ἵνα ἐκκλίνας ἐκ τοῦ ᾅδου σωθῇ. 24 Αι σκέψεις και τα νοήματα του συνετού ανθρώπου είναι πορεία ζωής και ετσι αυτός παρεκκλίνει από εσφαλμένας οδούς και σώζεται από τον θάνατον και τον άδην. 24 Αἱ σκέψεις καὶ τὰ σχέδια τοῦ συνετοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὁδοί, ποὺ ὁδηγοῦν εἰς τὴν ζωὴν καὶ ἀποβλέπουν εἰς τὸ νὰ ἀποφύγῃ τὸ κακόν, τὸ ὁποῖον ὁδηγεῖ εἰς τὸν Ἅδην, καὶ μὲ τὸν τρόπον αὐτὸν νὰ σωθῇ.
25 οἴκους ὑβριστῶν κατασπᾷ Κύριος, ἐστήρισε δὲ ὅριον χήρας. 25 Τα αρχοντικά σπίτια των αλαζόνων και υπερηφάνων κατακρημνίζει ο Κυριος, προστατεύει όμως τα σύνορα του αγρού της χήρας εναντίον εκείνων, που τα επιβουλεύονται. 25 Ὁ Θεὸς κατακρημνίζει τὰ μέγαρα τῶν ὑπερηφάνων, ὑποστηρίζει δὲ τὰ σύνορα τοῦ οἰκοπέδου καὶ τῶν κτημάτων τῆς ἀδυνάτου χήρας.
26 βδέλυγμα Κυρίῳ λογισμὸς ἄδικος, ἁγνῶν δὲ ρήσεις σεμναί. 26 Αποκρουστικαί και μισηταί είναι ενώπιον του Κυρίου αι άδικοι σκέψεις και αποφάσεις, ενώ οι λόγοι των αγνών ανθρώπων, καθ' ο σεμνοί, είναι αρεστοί στον Κυριον. 26 Ἀηδίαν καὶ ἀποτροπιασμὸν προκαλεῖ εἰς τὸν Θεὸν ὁ κακὸς λογισμὸς καὶ ἡ πονηρὰ σκέψις. Αἰ σκέψεις ὅμως καὶ οἱ λόγοι τῶν ἁγνῶν καὶ καθαρῶν κατὰ τὴν ψυχὴν ἀνθρώπων εἶναι σεμνοὶ καὶ εὐπρεπεῖς.
27 ἐξόλλυσιν ἑαυτὸν ὁ δωρολήπτης, ὁ δὲ μισῶν δώρων λήψεις σώζεται. (Μασ. Ι´, 6). 27α ἐλεημοσύναις καὶ πίστεσιν ἀποκαθαίρονται ἁμαρτίαι, τῷ δὲ φόβῳ Κυρίου ἐκκλίνει πᾶς ἀπὸ κακοῦ. 27 Ο δικαστής, που δωροδοκείται, καταστρέφει κατά πρώτον και κύριον λόγον τον εαυτόν του. Εξ αντιθέτου ο δικαστής, ο οποίος αποστρέφεται και μισεί τα δώρα, σώζεται από πολλάς οδυνηράς συνεπείας. 27α Με ελεημοσύνας, με την εντιμότητα και την αξιοπιστίαν καθαρίζονται αι αμαρτίαι των ανθρώπων και με τον φόβον του Κυρίου αποφεύγει κάθε ευσεβής άνθρωπος το κακόν. 27 Καταστρέφει τὸν ἑαυτόν του ὁ δικαστὴς ἐκεῖνος ποὺ δωροδοκεῖται, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ μισεῖ τὴν δωροληψίαν, θὰ σωθῇ ἀπὸ τὰς παγίδας τοῦ δωροδοκοῦντος καὶ τὰς ἐξευτελιστικὰς συνεπείας τῆς δωροληψίας. 27α Μὲ ἐλεημοσύνας, μὲ ἔργα καλὰ καὶ μὲ τὴν εἰς Θεὸν πίστιν καθαρίζονται αἱ ἁμαρτίαι· μὲ τὸν φόβον δὲ τοῦ Κυρίου ὡς ὅπλον πνευματικὸν ὁ καθένας ἀποφεύγει τὸ κακόν.
28 καρδίαι δικαίων μελετῶσι πίστεις, στόμα δὲ ἀσεβῶν ἀποκρίνεται κακά. (Μασ. Ι´, 7). 28α δεκταὶ παρὰ Κυρίῳ ὁδοὶ ἀνθρώπων δικαίων, διὰ δὲ αὐτῶν καὶ οἱ ἐχθροὶ φίλοι γίνονται. 28 Η διάνοια και η καρδία των δικαίων μελετά αληθείς και αξιοπίστους μαρτυρίας, ενώ το στόμα των ασεβών δίδει ψευδείς και πονηράς αποκρίσεις. 28α Ευπρόσδεκτοι είναι ενώπιον του Κυρίου αι πορείαι της ζωής των ευσεβών ανθρώπων, με τους καλούς των δε τρόπους κάμνουν και τους εχθρούς των ακόμη φίλους. 28 Ὁ νοῦς τῶν δικαίων σκέπτεται καὶ μελετᾷ τὰ πειστικὰ ἐπιχειρήματα τῆς ἀληθείας οὕτως, ὥστε, ὅταν θὰ ὁμιλήσουν, νὰ γίνουν πιστευτοί· τὸ στόμα ὅμως τῶν ἀσεβῶν δίδει ἀπαντήσεις σαθρὰς καὶ ἀξιοκαταφρονήτους. 28α Ὁ τρόπος ἀναστροφῆς τῶν ἐναρέτων ἀνθρώπων εἶναι εὐάρεστος εἰς τὸν Κύριον, μὲ τὴν καλὴν δὲ συμπεριφοράν των καὶ οἱ ἐχθροὶ γίνονται φίλοι.
29 μακρὰν ἀπέχει ὁ Θεὸς ἀπὸ ἀσεβῶν, εὐχαῖς δὲ δικαίων ἐπακούει. (Μασ. Ι´, 8). 29α κρείσσων ὀλίγη λῆψις μετὰ δικαιοσύνης ἢ πολλὰ γεννήματα μετὰ ἀδικίας. 29β καρδία ἀνδρὸς λογιζέσθω δίκαια, ἵνα ὑπὸ τοῦ Θεοῦ διορθωθῇ τὰ διαβήματα αὐτοῦ. 29 Ο Θεός ευρίσκεται πολύ μακράν και δεν ακούει τους ασεβείς ανθρώπους. Προσέχει όμως τας προσευχάς των ευσεβών ανθρώπων.29α Είναι καλύτερα και προτιμότερα ολίγα κέρδη με δικαιοσύνην, παρά πολλά υλικά αγαθά με αδικίαν. 29β Ο νους του ανθρώπου πρέπει να σκέπτεται και η καρδία αύτού να δέχεται το δίκαιον, το σύμφωνον με το θέλημα του Θεού, δια να ευοδωθούν αι πορείαι και αι ενέργειαι αυτού. 29 Ὁ Θεὸς ἀπομακρύνεται ἀπὸ τοὺς ἀσεβεῖς καὶ δὲν ἀκούει τὰς προσευχάς των, ἀκούει ὅμως τὰς προσευχὰς καὶ δέχεται τὰ ταξίματα τῶν δικαίων. 29α Εἶναι προτιμότερα τὰ ὀλίγα ποὺ συγκεντρώνεις, ὅταν αὐτὰ ἀποκτῶνται μὲ δικαιοσύνην, παρὰ τὰ πολλὰ γεννήματα καὶ εἰσοδήματα, τὰ ὁποῖα κερδίζονται μὲ ἀδικίαν καὶ παρανομίαν. 29β Ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου πρέπει να σκέπτωνται καὶ νὰ ἐπιθυμοῦν τὰ ὀρθὰ καὶ τὰ δίκαια, διὰ νὰ εὐοδωθοῦν αἱ ἐνέργειαι καὶ τὰ διαβήματα του ἀπὸ τὸν Θεόν.
30 θεωρῶν ὀφθαλμὸς καλὰ εὐφραίνει καρδίαν, φήμη δὲ ἀγαθὴ πιαίνει ὀστᾶ. 30 Ο άδολος οφθαλμός, όταν βλέπη τα θαυμάσια της δημιουργίας η και καλά έργα των ανθρώπων, ευφραίνει την καρδίαν. Ονομα δε καλόν και υπόληψις μεταξύ των ανθρώπων λιπαίνει και τονώνει τα οστά και κάμνει χαρούμενον τον άνθρωπον. 30 Ὅταν τὸ μάτι βλέπῃ τὰ ὡραῖα καὶ θαυμαστὰ ἔργα τῆς δημιουργίας καὶ εἶναι σεμνὸν καὶ κόσμιον, τότε προκαλεῖ εὐφροσύνην εἰς τὴν καρδίαν, ἡ φήμη δὲ ἡ καλὴ καὶ ἡ ἐκτίμησις τῶν ἀνθρώπων διὰ τὴν ἀρετὴν τοῦ δικαίου, αὐτὴ λιπαίνει τὰ κόκκαλά του ἀπὸ τὴν εὐχαρίστησιν, τὴν ὁποίαν οὗτος αἰσθάνεται.
32 ὃς ἀπωθεῖται παιδείαν, μισεῖ ἑαυτόν, ὁ δὲ τηρῶν ἐλέγχους ἀγαπᾷ ψυχὴν αὐτοῦ. 32 Εκείνος που αποστρέφεται και απορρίπτει την αληθινήν παιδαγωγίαν και μόρφωσιν, μισεί τον εαυτόν του. Εκείνος όμως, ο οποίος ακούει με προσοχήν και τηρεί με προθυμίαν τους ορθούς ελέγχους, που του γίνονται, αγαπά την ψυχήν του. 31 Ὅποιος διώχνει μακριὰ ἀπὸ τὸν ἑαυτόν του τὴν ἐκ τοῦ θείου νόμου παιδαγωγίαν, μισεῖ τὸν ἑαυτόν του, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ ἐφαρμόζει τοὺς συμφώνους πρὸς τὰς θείας ἐντολὰς ἐλέγχους, ἀγαπᾷ τὴν ψυχήν του καὶ θὰ σώσῃ αὐτήν.
33 φόβος Θεοῦ παιδεία καὶ σοφία, καὶ ἀρχὴ δόξης ἀποκριθήσεται αὐτῇ. 33 Η ευλάβεια και ο φόβος προς τον Θεόν έχει ως καρπόν την αληθινήν παιδείαν και σοφίαν. Και ο κατά Θεόν ευπαίδευτος από αυτήν την ζωήν θα αρχιση να δοξάζεται. 32 Ὅπου ὑπάρχει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, ἐκεῖ ὑπάρχει καὶ ἡ ἀληθινὴ παιδαγωγία καὶ μόρφωσις τοῦ χαρακτῆρος καὶ ἡ ἐξ αὐτῶν ἐπακολουθούσα ἀληθινὴ σοφία. Ἔτσι ἤδη ἀπὸ τὴν ζωὴν αὐτὴν θὰ ἀρχίσῃ ὁ κάτοχός της νὰ δοξάζεται καὶ νὰ ἀπολαμβάνῃ τὴν δικαίαν ἀνταμοιβὴν καὶ τιμήν.