Ο Άγιος Μάρτυς Φιλόσοφος έζησε κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ. και καταγόταν από την Αλεξάνδρεια. Τα σχετικά με τον βίο του αφηγήθηκε ο Μέγας Αντώνιος.

Ο Άγιος ήταν κήρυκας της αληθείας του Χριστού, την οποία διέδιδε με πολλή ευγλωττία και θερμότητα, υποστηρίζοντας και αναπτύσσοντας αυτήν πειστικά και ακαταμάχητα ενώπιον ειδωλολατρών και Ιουδαίων. Και ακολουθώντας τα διδάγματα του Ευαγγελίου, ζούσε με τρόπο σεμνό και άμεμπτο, εντελώς ξένο προς τα πάθη, με νεκρή τη σάρκα του.

Οι εχθροί του Σταυρού, επειδή δεν μπορούσαν να τον νικήσουν διά λόγου, πολλές φορές αποπειράθηκαν να τον παγιδεύσουν με δολερά δίχτυα. Του πρόσφεραν πολλά χρήματα, αλλά αυτός τα περιφρόνησε. Του υποσχέθηκαν αξιώματα, αλλά αυτός επέδειξε το Ευαγγέλιο. Τον κάλεσαν σε πολυτελή συμπόσια, αλλά ο Φιλόσοφος ή δεν προσήλθε ή περιορίστηκε στο μέτρο της εγκράτειας. Τότε ο άρχοντας της Αλεξάνδρειας και οι εχθροί του, θέλοντας να καταισχύνουν και να σπιλώσουν τον σώφρονα βίο του Μάρτυρα, μηχανεύθηκαν το εξής: τον συνέλαβαν και αντί άλλης τιμωρίας τον έδεσαν πάνω σε ένα κρεβάτι. Στη συνέχεια έστειλαν προς αυτόν γυναίκα ελαφρών ηθών, η οποία με κάθε τρόπο τον δελέαζε και τον παρακινούσε προς μείξη ακόλαστη. Ο Μάρτυρας, μη δυνάμενος να κινηθεί, έκλεισε τα μάτια του και αψηφώντας τη δριμύτητα του πόνου δάγκωσε την γλώσσα του μέχρις αίματος και αποκοπής της. Το αίμα που έτρεξε κατέβρεξε τη μορφή και τα ενδύματα της πόρνης, η οποία παρέλυσε και ταράχθηκε από τον φόβο. Οι εχθροί του Μάρτυρα Φιλοσόφου εξεπλάγησαν, αλλά δεν μετανόησαν. Αφού απέτυχαν να τον παρασύρουν στην ακολασία, αποφάσισαν να τον φονεύσουν. Έτσι τον αποκεφάλισαν και ο Μάρτυρας έλαβε τον αμαράντινο στέφανο της δόξας.