⁴ τῷ δὲ ἐργαζομένῳ ὁ μισθὸς οὐ λογίζεται κατὰ χάριν, ἀλλὰ κατὰ ὀφείλημα· ⁵ τῷ δὲ μὴ ἐργαζομένῳ, πιστεύοντι δὲ ἐπὶ τὸν δικαιοῦντα τὸν ἀσεβῆ, λογίζεται ἡ πίστις αὐτοῦ εἰς δικαιοσύνην, ⁶ καθάπερ καὶ Δαυὶδ λέγει τὸν μακαρισμὸν τοῦ ἀνθρώπου ᾧ ὁ Θεὸς λογίζεται δικαιοσύνην χωρὶς ἔργων· ⁷ μακάριοι ὧν ἀφέθησαν αἱ ἀνομίαι καὶ ὧν ἐπεκαλύφθησαν αἱ ἁμαρτίαι· ⁸ μακάριος ἀνὴρ ᾧ οὐ μὴ λογίσηται Κύριος ἁμαρτίαν. ⁹ ὁ μακαρισμὸς οὖν οὗτος ἐπὶ τὴν περιτομὴν ἢ καὶ ἐπὶ τὴν ἀκροβυστίαν; λέγομεν γάρ ὅτι ἐλογίσθη τῷ Ἀβραὰμ ἡ πίστις εἰς δικαιοσύνην. ¹⁰ πῶς οὖν ἐλογίσθη; ἐν περιτομῇ ὄντι ἢ ἐν ἀκροβυστίᾳ; οὐκ ἐν περιτομῇ, ἀλλ’ ἐν ἀκροβυστίᾳ· ¹¹ καὶ σημεῖον ἔλαβε περιτομῆς, σφραγῖδα τῆς δικαιοσύνης τῆς πίστεως τῆς ἐν τῇ ἀκροβυστίᾳ, εἰς τὸ εἶναι αὐτὸν πατέρα πάντων τῶν πιστευόντων δι’ ἀκροβυστίας, εἰς τὸ λογισθῆναι καὶ αὐτοῖς τὴν δικαιοσύνην, ¹² καὶ πατέρα περιτομῆς τοῖς οὐκ ἐκ περιτομῆς μόνον, ἀλλὰ καὶ τοῖς στοιχοῦσι τοῖς ἴχνεσιν τῆς ἐν τῇ ἀκροβυστίᾳ πίστεως τοῦ πατρὸς ἡμῶν Ἀβραάμ.

⁴ Ἀντιθέτως ὅμως εἰς κάθε ἐργαζόμενον δὲν λογαριάζεται ἡ ἀνταμοιβὴ τῆς ἐργασίας του ὡς χάρις, ἀλλ’ ὡς χρέος ποὺ τοῦ ὀφείλεται. ⁵ Εἰς ἐκεῖνον ὅμως, ποὺ δὲν ἔχει νὰ ἐπιδείξῃ ἔργα, πιστεύει ὅμως εἰς τὸν Θεόν, ὁ ὁποῖος δικαιώνει καὶ αὐτὸν ἀκόμη τὸν ἀσεβῆ, ἡ πίστις του λογαριάζεται τόσον πολύ, ὥστε αὐτὸς γίνεται διὰ τῆς πίστεως του δίκαιος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. ⁶ Καθὼς καὶ ὁ Δαβὶδ διακηρύττει τὸ ἐγκώμιον τῆς μακαριότητος τοῦ ἀνθρώπου, εἰς τὸν ὁποῖον ὁ Θεὸς λογαριάζει δικαίωσιν, χωρὶς νὰ ἀποβλέπῃ εἰς ἔργα· ⁷ Πανευτυχεῖς, λέγει, εἶναι ἐκεῖνοι, τῶν ὁποίων ἐσυγχωρήθησαν αἱ παρανομίαι καὶ τῶν ὁποίων ἐσκεπάσθησαν αἱ ἁμαρτίαι. ⁸ Πανευτυχὴς εἶναι ὁ ἄνθρωπος, εἰς τὸν ὁποῖον ὁ Κύριος δὲν θὰ λογαριάσῃ καμμίαν ἁμαρτίαν. ⁹ Ὁ μακαρισμὸς λοιπὸν αὐτὸς ἀνήκει μόνον εἰς τοὺς ἔχοντας περιτομὴν Ἰουδαίους ἢ καὶ εἰς τοὺς ἀπεριτμήτους ἐθνικούς; Καὶ εἰς τοὺς ἐθνικούς. Διότι λέγομεν διδασκόμενοι ἀπὸ τὴν Ἁγίαν Γραφήν, ὅτι ἐλογαριάσθη εἰς τὸν Ἀβραὰμ ἡ πίστις ὡς δικαιοσύνη. ¹⁰ Πότε λοιπὸν τοῦ ἐλογαριάσθη; Ὅταν εἶχε περιτμηθῇ ἢ ὅταν ἦτο ἀκόμη ἀπερίτμητος; Τοῦ ἐλογαριάσθη ὡς δικαιοσύνη ἡ πίστις του ὄχι ὅταν εἶχε περιτμηθῇ, ἀλλ’ ὅταν ἦτο ἀπερίτμητος. ¹¹ Καὶ ἔλαβε σημάδι ἐξωτερικὸν τὴν περιτομὴν σὰν σφραγῖδα, ἡ ὁποία ἐβεβαίωνε τὴν δικαίωσίν του ἀπὸ τὴν πίστιν ποὺ ἔδειξεν, ὅταν ἦτο ἀκόμη εἰς κατάστασιν ἀκροβυστίας. Καὶ ἔγινεν ἔτσι αὐτὸς πατέρας πνευματικὸς ὅλων ἐκείνων, ὅσοι εἶναι ἀπερίτμητοι καὶ πιστεύουν, διὰ νὰ λογαριασθῇ καὶ εἰς αὐτοὺς ἡ δικαίωσις. ¹² Ἀλλ’ ἔγινε καὶ πατέρας ἐκείνων τῶν Ἰουδαίων, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ὄχι μόνον τὴν σαρκικὴν περιτομήν, ἀλλὰ καὶ ἀκολουθοῦν τὰ ἀχνάρια τῆς πίστεως, τὴν ὁποίαν, ὅταν ἦτο ἀκόμη ἀπερίτμητος, ἔδειξεν ὁ πατέρας μας Ἀβραάμ.

⁴ Εις κάθε ένα δε που εργάζεται, η αμοιβή δια την εργασίαν του δεν θεωρείται ως χάρις και δωρεά, αλλ' ως χρέος, που πρέπει να καταβληθή. ⁵ Εις εκείνον όμως ο οποίος δεν έχει να παρουσιάση έργα, αλλά πιστεύει στον Θεόν, που δίδει δικαίωσιν και εις αυτόν ακόμη τον ασεβή, εάν μετανοήση, λαμβάνεται υπ' όψιν η πίστις του αυτή, ώστε να πάρη την δικαίωσιν εκ μέρους του Θεού. ⁶ Καθώς ακριβώς και ο Δαυίδ προλέγει τον μακαρισμόν του ανθρώπου, στον οποίον ο Θεός καταλογίζει και δίδει την δικαίωσιν, χωρίς να την εξαρτά πλέον από τα έργα του Νομου. ⁷ “Μακάριοι, λέγει, είναι εκείνοι, στους οποίους έχουν συγχωρηθή αι ανομίαι και έχουν σκεπασθή, ώστε να μη καταλογίζωνται καθόλου, αι αμαρτίαι. ⁸ Μακάριος είναι ο άνθρωπος, στον οποίον ο Θεός δεν θα καταλογίση καμμίαν αμαρτίαν”. ⁹ Ο μακαρισμός, λοιπόν, αυτός εις ποίους αναφέρεται; Εις τους Ιουδαίους, που έχουν την περιτομήν η και στους απεριτμήτους εθνικούς; Λοιπόν σας λέγομεν, όπως μας διδάσκει η Αγία Γραφή, ότι “η πίστις κατελογίσθη στον Αβραάμ ως μέγιστον πλεονέκτημα, χάρις στο οποίον του εδόθη η δικαίωσις”. ¹⁰ Ποτε λοιπόν και πως του κατελογίσθη αυτή η πίστις; Οταν είχε λάβει την περιτομήν η όταν ακόμη ήτο απερίτμητος; Του κατελογίσθη ως δικαιοσύνη αυτή η πίστις, όχι όταν είχε περιτμηθή, αλλ' όταν ήτο ακόμη απερίτμητος. ¹¹ Και επήρε την περιτομήν εξωτερικόν σημείον, σαν σφραγίδα, η οποία επιμαρτυρούσε και επεβεβαίωνε την δικαίωσίν του ενώπιον του Θεού, όταν ακόμη ήτο απερίτμητος, δια να είναι αυτός ο πνευματικός πατέρας όλων εκείνων, οι οποίοι καίτοι θα ήσαν απερίτμητοι, θα είχαν φωτεινήν και ζωντανήν πίστιν, ώστε να καταλογισθή και εις αυτούς, χάρις εις την πίστιν των, η δικαίωσις εκ μέρους του Θεού. ¹² Εγινε ακόμη και ο πατέρας των Ιουδαίων, που έχουν την περιτομήν την σαρκικήν, οι οποίοι όμως δεν επαναπαύονται εις αυτήν, αλλά ακολουθούν και τα ίχνη της πίστεως, την οποίαν είχε και έδειξεν ο πατέρας μας ο Αβραάμ, όταν ακόμη ήτο απερίτμητος.

¹⁵ Προσέχετε δὲ ἀπὸ τῶν ψευδοπροφητῶν, οἵτινες ἔρχονται πρὸς ὑμᾶς ἐν ἐνδύμασι προβάτων, ἔσωθεν δέ εἰσιν λύκοι ἅρπαγες. ¹⁶ ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς· μήτι συλλέγουσιν ἀπὸ ἀκανθῶν σταφυλὴν ἢ ἀπὸ τριβόλων σῦκα; ¹⁷ οὕτω πᾶν δένδρον ἀγαθὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖ, τὸ δὲ σαπρὸν δένδρον καρποὺς πονηροὺς ποιεῖ· ¹⁸ οὐ δύναται δένδρον ἀγαθὸν καρποὺς πονηροὺς ποιεῖν, οὐδὲ δένδρον σαπρὸν καρποὺς καλοὺς ποιεῖν. ¹⁹ πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται. ²⁰ ἄρα γε ἀπὸ τῶν καρπῶν αὐτῶν ἐπιγνώσεσθε αὐτούς. ²¹ Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι, Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ’ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.

¹⁵ Ἐὰν δὲ θέλετε νὰ εὕρετε τὸν δρόμον αὐτὸν τῆς αἰωνίου σωτηρίας, προσέχετε νὰ μὴ παρασυρθῆτε ἀπὸ κακοὺς ὁδηγούς· προσέχετε ἀπὸ τοὺς ψευδοπροφήτας, ποὺ ἔρχονται εἰς σᾶς μὲ τὸ ἐξωτερικὸν φαινόμενον τῆς ἀθῳότητος καὶ ἡμερότητος τοῦ προβάτου, ἀπὸ μέσα των δὲ εἶναι ἄγριοι καὶ αἰσχροκερδεῖς, σὰν λύκοι ποὺ ἀρπάζουν. ¹⁶ Ἀπὸ τὴν διαγωγήν των καὶ τὰ ἔργα των, ποὺ σὰν ἄλλον καρπὸν παράγουν, θὰ τοὺς μάθετε καλά.Μήπως συλλέγουν ἀπὸ τὰ ἀγκάθια σταφύλια ἢ ἀπὸ τοὺς τριβόλους σῦκα; ¹⁷ Ὅπως δὲ δὲν συλλέγουν ἀπὸ τὰ ἀγκάθια σταφύλια καὶ ἀπὸ τοὺς τριβόλους σῦκα, Ἔτσι κάθε δένδρον χρήσιμον, ποὺ ἔχει χυμοὺς καλούς, παράγει καλοὺς καρπούς, τὸ δὲ ἄχρηστον δένδρον παράγει καρποὺς ἀχρήστους ἢ καὶ ἐπιβλαβεῖς. ¹⁸ Δὲν εἶναι δυνατὸν δένδρον χρήσιμον νὰ βγάλῃ καρποὺς ἐπιβλαβεῖς, οὔτε δένδρον, ποὺ ἔχει χυμοὺς κακούς, νὰ βγάλη καρποὺς καλούς.Ἔτσι καὶ ὁ ἀγαθὸς ἄνθρωπος ἐναρέτους πράξεις θὰ παραγάγῃ.Ὁ δὲ πονηρὸς καὶ ὑποκριτὴς θὰ δείξῃ τὴν πονηρίαν του εἰς τὴν διαγωγήν του καὶ θὰ γίνῃ εὐδιάκριτος ἀπὸ τοὺς ἄλλους. ¹⁹ Κάθε δένδρον, ποὺ δὲν παράγει χρήσιμον καρπόν, κόπτεται καὶ ρίπτεται εἰς τὴν φωτιάν.Αὐτὸ θὰ πάθουν καὶ οἰ ὑποκριταί. ²⁰ Δὲν εἶναι δὲ δύσκολον νὰ τοὺς διακρίνετε.Διότι ἀπὸ ὅσα εἴπομεν συνάγεται τὸ συμπέρασμα, ὅτι ἀσφαλῶς καὶ βεβαίως ἀπὸ τὰ ἔργα, ποὺ σὰν ἄλλους καρποὺς θὰ ἔχουν, θὰ τοὺς γνωρίσετε καλά. ²¹ Προσέχετε ἀκόμη, μήπως παραπλανηθῆτε καὶ ἀπὸ τὸν ἑαυτόν σας.Πρέπει νὰ ξεύρετε, ὅτι ὄχι καθένας ποὺ μοῦ λέγει μὲ ἐπίμονον ἐπίκλησιν τῆς θεότητός μου, Κύριε, Κύριε, θὰ εἰσέλθῃ εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ’ ἐκεῖνος θὰ εἰσέλθῃ εἰς αὐτήν, ποὺ ἐκτελεῖ τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου, ὁ ὁποῖος εἶναι εἰς τοὺς οὐρανούς.

¹⁵ Προσέχετε δε, να μη παρασυρθήτε εις την πλάνην από τους κακούς διδασκάλους και ψευδοπροφήτας, οι οποίοι έρχονται εις σας με το εξωτερικόν ένδυμα της αθωότητος και πραότητος του προβάτου, ενώ από μέσα είναι άγριοι και άρπαγες σαν λύκοι. ¹⁶ Από τους καρπούς των, δηλαδή από τα έργα των, θα τους γνωρίσετε καλά. Μηπως τρυγούν ποτέ από τα αγκάθια σταφύλια η από τα τριβόλια σύκα; ¹⁷ Ετσι και κάθε δένδρον αγαθόν και ήμερον κάμνει καλούς καρπούς, ενώ το σάπιο και βλαμμένο δένδρο κάνει καρπούς επιβλαβείς. ¹⁸ Δεν είναι δε δυνατόν ποτέ δένδρον ήμερον να βγάλη επιβλαβείς καρπούς ούτε σάπιο δένδρο να βγάλη καλούς. (Ο αγαθός δηλαδή άνθρωπος εναρέτους πάντοτε πράξεις θα παρουσιάζη, ο δε πονηρός και υποκριτής, εφ' όσον μένει εις την πονηρίαν του, θα κάμνη έργα κακά). ¹⁹ Καθε όμως δένδρον, που δεν κάμνει καλόν καρπόν, κόπτεται και ρίπτεται εις την φωτιάν. ²⁰ Λοιπόν, δεν είναι δύσκολον να διακρίνετε τους ψευδοπροφήτας και υποκριτάς, διότι θα τους γνωρίσετε πολύ καλά από τα έργα των. ²¹ Πρέπει δε να ξέρετε, ότι εις την βασιλείαν των ουρανών δεν θα εισέλθη καθένας, που απλώς με επικαλείται και με προσφωνεί, Κυριε, Κυριε, αλλά εκείνος που εφαρμόζει το θέλημα του ουρανίου Πατρός μου.