❌
Τετάρτη, 29 Μαρτίου 2023

Άγιος Μάρκος επίσκοπος Αρεθουσίων, Κύριλλος διάκονος, και των εν Ασκάλωνι και Γάζη παρθένων γυναικών και ιερωμένων ανδρών, Άγιοι Ιωνάς, Βαραχήσιος και οι συν αυτοίς Ζανιθάς, Λάζαρος, Μαρουθάς, Ναρσής, Ηλίας, Μάρης, Άβιβος, Σιμιάθης και Σάββας (ή Σώθα), Άγιος Διάδοχος επίσκοπος Φωτικής
Μάρκου ἐπισκόπου Ἀρεθουσίων, Κυρίλλου διακόνου καὶ τῶν σὺν αὐτοῖς (†364).
Αγ. Ανάγνωσμα


ΗΣΑΪΑΣ ΜΑ´ 4 - 14


4 τίς ἐνήργησε καὶ ἐποίησε ταῦτα; ἐκάλεσεν αὐτὴν ὁ καλῶν αὐτὴν ἀπὸ γενεῶν ἀρχῆς· ἐγὼ Θεὸς πρῶτος, καὶ εἰς τὰ ἐπερχόμενα ἐγώ εἰμι. 5 εἴδοσαν ἔθνη καὶ ἐφοβήθησαν, τὰ ἄκρα τῆς γῆς ἤγγισαν καὶ ἦλθον ἅμα, 6 κρίνων ἕκαστος τῷ πλησίον καὶ τῷ ἀδελφῷ βοηθῆσαι καὶ ἐρεῖ· 7 ἴσχυσεν ἀνὴρ τέκτων καὶ χαλκεὺς τύπτων σφύρῃ ἅμα ἐλαύνων· ποτὲ μὲν ἐρεῖ· σύμβλημα καλόν ἐστίν· ἰσχύρωσαν αὐτὰ ἐν ἥλοις, θήσουσιν αὐτὰ καὶ οὐ κινηθήσονται. 8 Σὺ δέ, ᾿Ισραήλ, παῖς μου ᾿Ιακώβ, ὃν ἐξελεξάμην, σπέρμα ῾Αβραάμ, ὃν ἠγάπησα, 9 οὗ ἀντελαβόμην ἀπ᾿ ἄκρων τῆς γῆς καὶ ἐκ τῶν σκοπῶν αὐτῆς ἐκάλεσά σε καὶ εἶπά σοι· παῖς μου εἶ, ἐξελεξάμην σε καὶ οὐκ ἐγκατέλιπόν σε· 10 μὴ φοβοῦ, μετὰ σοῦ γάρ εἰμι· μὴ πλανῶ, ἐγὼ γάρ εἰμι ὁ Θεός σου ὁ ἐνισχύσας σε καὶ ἐβοήθησά σοι καὶ ἠσφαλισάμην σε τῇ δεξιᾷ τῇ δικαίᾳ μου. 11 ἰδοὺ αἰσχυνθήσονται καὶ ἐντραπήσονται πάντες οἱ ἀντικείμενοί σοι· ἔσονται γὰρ ὡς οὐκ ὄντες καὶ ἀπολοῦνται πάντες οἱ ἀντίδικοί σου· 12 ζητήσεις αὐτοὺς καὶ οὐ μὴ εὕρῃς τοὺς ἀνθρώπους, οἳ παροινήσουσιν εἰς σέ· ἔσονται γὰρ ὡς οὐκ ὄντες καὶ οὐκ ἔσονται οἱ ἀντιπολεμοῦντές σε. 13 ὅτι ἐγὼ ὁ Θεός σου ὁ κρατῶν τῆς δεξιᾶς σου, ὁ λέγων σοι· μὴ φοβοῦ, 14 ᾿Ιακώβ, ὀλιγοστὸς ᾿Ισραήλ· ἐγὼ ἐβοήθησά σοι, λέγει ὁ Θεός σου, ὁ λυτρούμενός σε, ᾿Ισραήλ.

ΓΕΝΕΣΙΣ ΙΖ´ 1 - 9


1 ΕΓΕΝΕΤΟ δὲ ῞Αβραμ ἐτῶν ἐνενηκονταεννέα, καὶ ὤφθη Κύριος τῷ ῞Αβραμ καὶ εἶπεν αὐτῷ· ἐγώ εἰμι ὁ Θεός σου· εὐαρέστει ἐνώπιον ἐμοῦ καὶ γίνου ἄμεμπτος, 2 καὶ θήσομαι τὴν διαθήκην μου ἀνὰ μέσον ἐμοῦ καὶ ἀνὰ μέσον σοῦ καὶ πληθυνῶ σε σφόδρα. 3 καὶ ἔπεσεν ῞Αβραμ ἐπὶ πρόσωπον αὐτοῦ, καὶ ἐλάλησεν αὐτῷ ὁ Θεὸς λέγων· 4 καὶ ἐγὼ ἰδοὺ ἡ διαθήκη μου μετὰ σοῦ, καὶ ἔσῃ πατὴρ πλήθους ἐθνῶν, 5 καὶ οὐ κληθήσεται ἔτι τὸ ὄνομά σου ῞Αβραμ, ἀλλ᾿ ἔσται τὸ ὄνομά σου ῾Αβραάμ, ὅτι πατέρα πολλῶν ἐθνῶν τέθεικά σε. 6 καὶ αὐξανῶ σε σφόδρα σφόδρα καὶ θήσω σε εἰς ἔθνη, καὶ βασιλεῖς ἐκ σοῦ ἐξελεύσονται. 7 καὶ στήσω τὴν διαθήκην μου ἀνὰ μέσον σοῦ καὶ ἀνὰ μέσον τοῦ σπέρματός σου μετά σέ, εἰς τὰς γενεὰς αὐτῶν, εἰς διαθήκην αἰώνιον, εἶναί σου Θεὸς καὶ τοῦ σπέρματός σου μετὰ σέ. 8 καὶ δώσω σοι καὶ τῷ σπέρματί σου μετὰ σὲ τὴν γῆν, ἣν παροικεῖς, πᾶσαν τὴν γῆν Χαναάν, εἰς κατάσχεσιν αἰώνιον καὶ ἔσομαι αὐτοῖς εἰς Θεόν. 9 καὶ εἶπεν ὁ Θεὸς πρὸς ῾Αβραάμ· σὺ δὲ τὴν διαθήκην μου διατηρήσεις, σὺ καὶ τὸ σπέρμα σου μετὰ σὲ εἰς τὰς γενεὰς αὐτῶν.

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙΕ´ 20 - 34


20 υἱὸς σοφὸς εὐφραίνει πατέρα, υἱὸς δὲ ἄφρων μυκτηρίζει μητέρα αὐτοῦ. 21 ἀνοήτου τρίβοι ἐνδεεῖς φρενῶν, ἀνὴρ δὲ φρόνιμος κατευθύνων πορεύεται. 22 ὑπερτίθενται λογισμοὺς οἱ μὴ τιμῶντες συνέδρια, ἐν δὲ καρδίαις βουλευομένων μένει βουλή. 23 οὐ μὴ ὑπακούσῃ ὁ κακὸς αὐτῇ, οὐδὲ μὴ εἴπῃ καίριόν τι καὶ καλὸν τῷ κοινῷ. 24 ὁδοὶ ζωῆς διανοήματα συνετοῦ, ἵνα ἐκκλίνας ἐκ τοῦ ᾅδου σωθῇ. 25 οἴκους ὑβριστῶν κατασπᾷ Κύριος, ἐστήρισε δὲ ὅριον χήρας. 26 βδέλυγμα Κυρίῳ λογισμὸς ἄδικος, ἁγνῶν δὲ ρήσεις σεμναί. 27 ἐξόλλυσιν ἑαυτὸν ὁ δωρολήπτης, ὁ δὲ μισῶν δώρων λήψεις σώζεται. (Μασ. Ι´, 6). 27α ἐλεημοσύναις καὶ πίστεσιν ἀποκαθαίρονται ἁμαρτίαι, τῷ δὲ φόβῳ Κυρίου ἐκκλίνει πᾶς ἀπὸ κακοῦ. 28 καρδίαι δικαίων μελετῶσι πίστεις, στόμα δὲ ἀσεβῶν ἀποκρίνεται κακά. (Μασ. Ι´, 7). 28α δεκταὶ παρὰ Κυρίῳ ὁδοὶ ἀνθρώπων δικαίων, διὰ δὲ αὐτῶν καὶ οἱ ἐχθροὶ φίλοι γίνονται. 29 μακρὰν ἀπέχει ὁ Θεὸς ἀπὸ ἀσεβῶν, εὐχαῖς δὲ δικαίων ἐπακούει. (Μασ. Ι´, 8). 29α κρείσσων ὀλίγη λῆψις μετὰ δικαιοσύνης ἢ πολλὰ γεννήματα μετὰ ἀδικίας. 29β καρδία ἀνδρὸς λογιζέσθω δίκαια, ἵνα ὑπὸ τοῦ Θεοῦ διορθωθῇ τὰ διαβήματα αὐτοῦ. 30 θεωρῶν ὀφθαλμὸς καλὰ εὐφραίνει καρδίαν, φήμη δὲ ἀγαθὴ πιαίνει ὀστᾶ. 32 ὃς ἀπωθεῖται παιδείαν, μισεῖ ἑαυτόν, ὁ δὲ τηρῶν ἐλέγχους ἀγαπᾷ ψυχὴν αὐτοῦ. 33 φόβος Θεοῦ παιδεία καὶ σοφία, καὶ ἀρχὴ δόξης ἀποκριθήσεται αὐτῇ.

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙϚ´ 3 - 9


5 ἀκάθαρτος παρὰ Θεῷ πᾶς ὑψηλοκάρδιος, χειρὶ δὲ χεῖρας ἐμβαλὼν ἀδίκως οὐκ ἀθῳωθήσεται. 7 ἀρχὴ ὁδοῦ ἀγαθῆς τὸ ποιεῖν τὰ δίκαια, δεκτὰ δὲ παρὰ Θεῷ μᾶλλον ἢ θύειν θυσίας. 8 ὁ ζητῶν τὸν Κύριον εὑρήσει γνῶσιν μετὰ δικαιοσύνης, οἱ δὲ ὀρθῶς ζητοῦντες αὐτὸν εὑρήσουσιν εἰρήνην. (Μασ. 4) 9 πάντα τὰ ἔργα τοῦ Κυρίου μετὰ δικαιοσύνης· φυλάσσεται δὲ ὁ ἀσεβὴς εἰς ἡμέραν κακήν.

ΗΣΑΪΑΣ ΜΑ´ 4 - 14


4 Ποῖος ἐνήργησε καὶ ἔκαμεν αὐτά; Ἐκάλεσε τὴν δικαιοσύνην καὶ τὸν ἀποδίδοντα αὐτὴν αὐτός, ὁ Ὁποῖος ἐξ ἀρχῆς τῶν γενεῶν ἐπιζητεῖ αὐτὴν ἐγὼ εἶμαι Θεὸς πρῶτος καὶ μόνος, καὶ εἰς τὰ ἐπερχόμενα ἔτη ἐγὼ ὑπάρχω αἰωνίως. 5 Εἶδον τὰ ἔθνη τὴν ταχεῖαν αὐτὴν προέλασιν καὶ ἐφοβήθησαν.Οἱ κατοικοῦντες εἰς τὰ ἄκρα τῆς γῆς καὶ τὰ πλέον ἀπομεμακρυσμένα σημεῖα τῆς ἐπλησίασαν καὶ ἦλθον μαζί, 6 ἀποφασισμένος ὁ καθένας των νὰ βοηθήσῃ τὸν διπλανόν του καὶ τὸν πλησίον του, καὶ θὰ εἴπῃ προτροπάς, ἵνα ἐλπίζῃ εἰς τοὺς θεούς του. 7 Διὰ τὰ εἴδωλα ὅμως τῶν θεῶν τούτων ἔλαβε δύναμιν ἄνθρωπος ξυλουργός, κατασκευάζων ξόανα, καὶ χαλκεὺς κτυπῶν μὲ τὴν σφῦραν συγχρόνως καὶ πλατύνων τὸ μέταλλον, διὰ τοῦ ὁποίου θὰ καλυφθῇ τὸ ξύλινον ἄγαλμα.Καὶ κάποτε θὰ εἴπῃ: Ὡραῖον συγκόλλημα καὶ περίβλημα εἶναι τοῦτο.Τότε καὶ οἱ δύο ἐστερέωσαν αὐτὰ μὲ καρφία· καὶ θὰ τὰ τοποθετήσουν καὶ δὲν θὰ κινοῦνται πλέον ἀπὸ τὴν θέσιν των. 8 Σὺ ὅμως, ὦ Ἰσραήλ, δοῦλε μου Ἰακώβ, τὸν ὁποῖον ἐξέλεξα, ἀπόγονε τοῦ Ἀβραάμ, τὸν ὁποῖον ἠγάπησα, 9 τὸν ὁποῖον ἐκράτησα διὰ τῆς χειρός μου στερεά, ἀπὸ τὰ ἄκρα τῆς γῆς καὶ ἀπὸ τὰς ἐσχατιὰς τῆς γῆς σὲ ἐκάλεσα καὶ σοῦ εἶπα: Εἶσαι δοῦλος μου· σὲ ἐξέλεξα καὶ δὲν σὲ ἐγκατέλιπα, οὔτε σὲ ἀπεδοκίμασα. 10 Μὴ φοβῆσαι, διότι εἶμαι μαζί σου.Μὴ παραπλανᾶσαι, ἀναζητῶν βοήθειαν ἀλλαχόθεν καὶ ἀπὸ θεοὺς ἀλλοτρίους, διότι ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεός σου, ὁ Ὁποῖος σὲ ἐνίσχυσα κατὰ τὸν καιρὸν τῆς δουλείας σου καὶ σὲ ἐβοήθησα καὶ σὲ ἠσφάλισα διὰ τῆς ἐν δικαιοσύνῃ δρώσης πάντοτε παντοδυνάμου δεξιᾶς μου. 11 Ἰδοὺ θὰ καταισχυνθοῦν καὶ θὰ ἐντροπιασθοῦν ὅλοι οἱ ἐχθροί σου διότι θὰ καταντήσουν ὡσὰν νὰ μὴ ὑπάρχουν, καὶ θὰ ἀπολεσθοῦν ὅλοι οἱ ἀντιδικοῦντες μαζί σου. 12 Θὰ τοὺς ἀναζητήσῃς, ἀλλὰ δὲν θὰ εὕρῃς τοὺς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι μὲ μανίαν θὰ σὲ καταδιώξουν διότι θὰ καταντήσουν ὡσὰν νὰ μὴ ὑπάρχουν καὶ δὲν θὰ ζοῦν πλέον αὐτοί, οἱ ὁποῖοι σὲ ἐπολέμουν. 13 Θὰ ἐκμηδενισθοῦν δέ, διότι ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεός σου, ποὺ σὲ κρατῶ ὡσὰν στοργικὸς πατὴρ ἀπὸ τὸ δεξιόν σου χέρι, προσέχων μήπως σκοντάψῃς· ὁ Ὁποῖος σοῦ λέγω: Μὴ φοβῆσαι, 14 ὦ Ἰακώβ, ὦ ὀλιγοστὲ ἐν σχέσει πρὸς τὸ πλῆθος τῶν ἐχθρῶν σοῦ Ἰσραήλ.Ἐγὼ σὲ ἐβοήθησα, λέγει ὁ Θεός σου, ὁ ὁποῖος σὲ λυτρώνω καὶ σὲ ἐλευθερώνω, ὦ Ἰσραήλ.

ΓΕΝΕΣΙΣ ΙΖ´ 1 - 9


1 Ο Ἅβραμ ἔγινε ἐνενῆντα ἐννέα ἐτῶν. Τότε παρουσιάσθη πάλιν ὁ Θεὸς εἰς αὐτόν, δηλαδὴ τὸν ἀξίωσε τῆς ἐπισκέψεώς του, καὶ τοῦ εἶπεν: «Ἐγὼ εἶμαι ὁ Θεός σου· γίνου εὐάρεστος ἐνώπιόν μου καὶ ἄμεμπτος· δίκαιος, ἐνάρετος, εὐθὺς καὶ εἰλικρινής, 2 καὶ ἐγὼ δὲν θὰ παραβλέψω τοὺς ἱδρῶτες τῆς τόσον μεγάλης ἀρετῆς σου, ἀλλὰ θὰ συνάψω καὶ θὰ ὑπογράψω διαθήκην μεταξὺ ἐμοῦ καὶ σοῦ καὶ θὰ σὲ πληθύνω πάρα πολύ». 3 Ὁ Ἅβραμ, ὅταν ἄκουσε τὴν θείαν αὐτὴν ὑπόσχεσιν, γεμᾶτος εὐγνωμοσύνην καὶ ἅγιον φόβον πρὸς τὸν φιλάνθρωπον Κύριον, ὁ ὁποῖος συγκατέβη τόσον πολύ, ἐταπεινώθη περισσότερον ἐνώπιον το Θεοῦ καὶ ἔπεσε μὲ τὸ πρόσωπον κατὰ γῆς. Καὶ ὁ Θεὸς ἐμίλησε καὶ το εἶπε: 4 «Νά, ἡ διαθήκη καὶ ἡ ὑπόσχεσίς μου πρὸς σέ· θὰ γίνῃς γενάρχης καὶ πρόγονος πολλῶν ἐθνῶν. 5 Καὶ τὸ ὄνομά σου δὲν θὰ εἶναι ὅπως μέχρι τώρα Ἅβραμ» (τὸ ὁποῖον σημαίνει πατέρας μεγάλος ἢ ὑψηλός· ἢ περάτης, διότι ἐπέρασες ἀπὸ τὴν Μεσοποταμίαν εἰς τὴν Χαναάν)· «Ἀπὸ τώρα καὶ εἰς τὸ ἑξῆς θὰ ὀνομζεσαι Ἁβραὰμ (πατέρας λαῶν), διότι σὲ κατέστησα πατριάρχην καὶ σὲ ὥρισα γενάρχην πολλῶν ἐθνῶν. 6 Θὰ σὲ αὐξήσω ὑπερβολικά· ἀπὸ τοὺς ἀπογόνους σου θὰ προέλθουν ἔθνη πολλά, ἀκόμη καὶ βασιλεῖς θὰ γεννηθοῦν ἀπὸ σέ. 7 Θὰ πραγματοποιήσω καὶ θὰ τηρήσω τὴν ὑπόσχεσίν μου αὐτὴν πρὸς σὲ καὶ τοὺς ἀπογόνους σου, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀκολουθήσουν μετὰ ἀπὸ σέ, εἰς ὅλες τὶς γενεές. Σοῦ δίδω ὑπόσχεσιν αἰώνιον, παντοτινήν, ὑπόσχεσιν, ἡ ὁποία δὲν ἠμπορεῖ ποτὲ νὰ χάσῃ τὴν δύναμιν καὶ τὸ κῦρος της, ὅτι θὰ εἶμαι Θεὸς ἰδικός σου καὶ Θεὸς τῶν ἀπογόνων σου, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀκολουθήσουν μετὰ ἀπὸ σέ. 8 Καὶ θὰ δώσω εἰς σὲ καὶ εἰς τοὺς ἀπογόνους σου, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀκολουθήσουν μετὰ ἀπὸ σέ, ὁλόκληρον τὴν χώραν Χαναάν, εἰς τὴν ὁποίαν τώρα διαμένεις ὡς προσωρινὸς κάτοικος, ὡς μετανάστης· θὰ δώσω τὴν χώραν αὐτήν, ὥστε νὰ τὴν κατέχουν αἰωνίως οἱ ἀπόγονοι σου. Καὶ θὰ εἶμαι Θεὸς ἰδικός των, ὁποῖος θὰ τοὺς φροντίζῃ καὶ θὰ τοὺς βοηθῇ πάντοτε». 9 Καὶ ὁ Θεὸς εἶπεν εἰς τὸν Ἀβραάμ: «Σὺ δὲ νὰ κρατήσῃς καὶ νὰ φυλάξῃς τὴν διαθήκην μου, σὺ καὶ οἱ ἀπόγονοι, οἱ ὁποῖοι θὰ ἀκολουθήσουν μετὰ ἀπὸ σὲ εἰς ὅλες τὶς γενεές των.

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙΕ´ 20 - 34


20 Τὸ συνετὸν καὶ μυαλωμένο παιδὶ εὐχαριστεῖ τὸν πατέρα του, ἐνῷ τὸ ἀνόητον καὶ κακοκέφαλο περιφρονεῖ καὶ ἐμπαίζει τὴν μητέρα του. 21 Ὁ τρόπος τῆς ζωῆς τοῦ ἀμορφώτου πνευματικῳς ἀνθρώπου τὸν ἀποδεικνύει ἀνόητον καὶ ἄμυαλον. Ὁ συνετὸς ὅμως καὶ φρόνιμος ἄνθρωπος προχωρεῖ σταθερά, μὲ πρόγραμμα καὶ ὀρθὴν κατεύθυνσιν εἰς τὴν ζωήν του. 22 Οἱ αὐταρχικοὶ καὶ δεσποτικοὶ ἄρχοντες καὶ βασιλεῖς, ποὺ δὲν τιμοῦν τὰ συνέδρια καὶ δὲν ἐκτιμοῦν τὰς γνώμας τῶν συμβούλων των, ἀναβάλλουν καὶ δὲν θέτουν εἰς ἐφαρμογὴν τὰς ἀποφάσεις, ποὺ ἐλήφθησαν ἀπὸ αὐτά· εἰς τὰς καρδίας ὅμως τῶν ταπεινῶν ἀρχόντων, ποὺ συμβουλεύονται τοὺς περὶ αὐτούς, γίνεται δεκτὴ ἡ ληφθεῖσα ἀπόφασις καὶ πραγματοποιεῖται. 23 Ὁ κακὸς ἄρχων δὲν θὰ προσέξῃ τὴν συμβουλὴν τῶν πεπειραμένων συμβουλων τουῦ, οὔτε καὶ ὁ ἴδιος θὰ προσθέσῃ κάτι τὸ ὀρθὸν καὶ ὠφέλιμον καὶ πρέπον διὰ τὸ κοινὸν καὶ τὸ δημόσιον συμφέρον. 24 Αἱ σκέψεις καὶ τὰ σχέδια τοῦ συνετοῦ ἀνθρώπου εἶναι ὁδοί, ποὺ ὁδηγοῦν εἰς τὴν ζωὴν καὶ ἀποβλέπουν εἰς τὸ νὰ ἀποφύγῃ τὸ κακόν, τὸ ὁποῖον ὁδηγεῖ εἰς τὸν Ἅδην, καὶ μὲ τὸν τρόπον αὐτὸν νὰ σωθῇ. 25 Ὁ Θεὸς κατακρημνίζει τὰ μέγαρα τῶν ὑπερηφάνων, ὑποστηρίζει δὲ τὰ σύνορα τοῦ οἰκοπέδου καὶ τῶν κτημάτων τῆς ἀδυνάτου χήρας. 26 Ἀηδίαν καὶ ἀποτροπιασμὸν προκαλεῖ εἰς τὸν Θεὸν ὁ κακὸς λογισμὸς καὶ ἡ πονηρὰ σκέψις. Αἰ σκέψεις ὅμως καὶ οἱ λόγοι τῶν ἁγνῶν καὶ καθαρῶν κατὰ τὴν ψυχὴν ἀνθρώπων εἶναι σεμνοὶ καὶ εὐπρεπεῖς. 27 Καταστρέφει τὸν ἑαυτόν του ὁ δικαστὴς ἐκεῖνος ποὺ δωροδοκεῖται, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ μισεῖ τὴν δωροληψίαν, θὰ σωθῇ ἀπὸ τὰς παγίδας τοῦ δωροδοκοῦντος καὶ τὰς ἐξευτελιστικὰς συνεπείας τῆς δωροληψίας. 27α Μὲ ἐλεημοσύνας, μὲ ἔργα καλὰ καὶ μὲ τὴν εἰς Θεὸν πίστιν καθαρίζονται αἱ ἁμαρτίαι· μὲ τὸν φόβον δὲ τοῦ Κυρίου ὡς ὅπλον πνευματικὸν ὁ καθένας ἀποφεύγει τὸ κακόν. 28 Ὁ νοῦς τῶν δικαίων σκέπτεται καὶ μελετᾷ τὰ πειστικὰ ἐπιχειρήματα τῆς ἀληθείας οὕτως, ὥστε, ὅταν θὰ ὁμιλήσουν, νὰ γίνουν πιστευτοί· τὸ στόμα ὅμως τῶν ἀσεβῶν δίδει ἀπαντήσεις σαθρὰς καὶ ἀξιοκαταφρονήτους. 28α Ὁ τρόπος ἀναστροφῆς τῶν ἐναρέτων ἀνθρώπων εἶναι εὐάρεστος εἰς τὸν Κύριον, μὲ τὴν καλὴν δὲ συμπεριφοράν των καὶ οἱ ἐχθροὶ γίνονται φίλοι. 29 Ὁ Θεὸς ἀπομακρύνεται ἀπὸ τοὺς ἀσεβεῖς καὶ δὲν ἀκούει τὰς προσευχάς των, ἀκούει ὅμως τὰς προσευχὰς καὶ δέχεται τὰ ταξίματα τῶν δικαίων. 29α Εἶναι προτιμότερα τὰ ὀλίγα ποὺ συγκεντρώνεις, ὅταν αὐτὰ ἀποκτῶνται μὲ δικαιοσύνην, παρὰ τὰ πολλὰ γεννήματα καὶ εἰσοδήματα, τὰ ὁποῖα κερδίζονται μὲ ἀδικίαν καὶ παρανομίαν. 29β Ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου πρέπει να σκέπτωνται καὶ νὰ ἐπιθυμοῦν τὰ ὀρθὰ καὶ τὰ δίκαια, διὰ νὰ εὐοδωθοῦν αἱ ἐνέργειαι καὶ τὰ διαβήματα του ἀπὸ τὸν Θεόν. 30 Ὅταν τὸ μάτι βλέπῃ τὰ ὡραῖα καὶ θαυμαστὰ ἔργα τῆς δημιουργίας καὶ εἶναι σεμνὸν καὶ κόσμιον, τότε προκαλεῖ εὐφροσύνην εἰς τὴν καρδίαν, ἡ φήμη δὲ ἡ καλὴ καὶ ἡ ἐκτίμησις τῶν ἀνθρώπων διὰ τὴν ἀρετὴν τοῦ δικαίου, αὐτὴ λιπαίνει τὰ κόκκαλά του ἀπὸ τὴν εὐχαρίστησιν, τὴν ὁποίαν οὗτος αἰσθάνεται. 31 Ὅποιος διώχνει μακριὰ ἀπὸ τὸν ἑαυτόν του τὴν ἐκ τοῦ θείου νόμου παιδαγωγίαν, μισεῖ τὸν ἑαυτόν του, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ ἐφαρμόζει τοὺς συμφώνους πρὸς τὰς θείας ἐντολὰς ἐλέγχους, ἀγαπᾷ τὴν ψυχήν του καὶ θὰ σώσῃ αὐτήν. 32 Ὅπου ὑπάρχει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, ἐκεῖ ὑπάρχει καὶ ἡ ἀληθινὴ παιδαγωγία καὶ μόρφωσις τοῦ χαρακτῆρος καὶ ἡ ἐξ αὐτῶν ἐπακολουθούσα ἀληθινὴ σοφία. Ἔτσι ἤδη ἀπὸ τὴν ζωὴν αὐτὴν θὰ ἀρχίσῃ ὁ κάτοχός της νὰ δοξάζεται καὶ νὰ ἀπολαμβάνῃ τὴν δικαίαν ἀνταμοιβὴν καὶ τιμήν.

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙϚ´ 3 - 9


5 Ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀκάθαρτος καὶ σιχαμερὸς κάθε οἰηματίας καὶ ὑψηλόφρων ἄνθρωπος, ποὺ φαντάζεται καὶ φρονεῖ μεγάλα διὰ τὸν ἑαυτόν του. Δὲν πρόκειται δὲ νὰ θεωρηθῇ ἀθῶος καὶ νὰ μείνῃ ἀτιμώρητος ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος συμφωνεῖ διὰ χειραψίας διὰ τὴν διάπραξιν τοῦ κακοῦ, διότι ἐνεργεῖ ἐσκεμμένως. 7 Βάσις καὶ ἀρχὴ τῆς ἐναρέτου ζωῆς εἶναι ἡ τιμιότης καὶ ἡ δικαιοσύνη. Αἱ ἀρεταὶ δὲ αὐταὶ εἶναι περισσότερον εὐάρεστοι εἰς τὸν Θεὸν ἀπὸ τὰς προσφορὰς πολλῶν καὶ μεγάλων θυσιῶν. 8 Ὅποιος ἀναζητεῖ καὶ προσπαθεῖ νὰ εὕρῃ τὸν Κύριον, θὰ ἀξιωθῇ νὰ γνωρίσῃ τὸ θεῖον θέλημα καὶ τὴν ἀρετήν. Ὅσοι δὲ εἰλικρινῶς ζητοῦν νὰ εὔρουν τὸν Θεόν, αὐτοὶ θὰ ἀπολαύσουν τὸ μέγα δῶρον τῆς εἰρήνης. 9 Ὅλα τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ γίνονται κατὰ λόγον δικαιοσύνης, καίτοι ἡμεῖς πολλὲς φορὲς δὲν ἠμποροῦμεν νὰ γνωρίσωμεν τὸν λόγον αὐτόν. Ὁ ἀσεβὴς δέ, ποὺ μένει ἀτιμώρητος, δὲν θὰ ξεφύγῃ, ἀλλὰ φυλάσσεται εἰς ἡμέραν κακὴν καὶ ὀλεθρίαν δι’ αὐτόν, τὴν ὁποίαν ἔχει ὁρίσει ὁ Θεὸς ἐν τῇ δικαιοσύνῃ του.

ΗΣΑΪΑΣ ΜΑ´ 4 - 14


4 Ποιός ενήργησε και έκαμεν αυτά; Εκείνος εκάλεσε την δικαιοσύνην, ο οποίος απ' αρχής των γενεών επιζητεί και θέλει αυτήν. Εγώ είμαι Θεός πρώτος και μόνος· και στους επερχομένους αιώνας εγώ υπάρχω πάντοτε. 5 Είδον τα έθνη και εφοβήθησαν· οι κατοικούντες εις τα πέρατα της γης επλη-σίασαν, συνήλθαν μαζή, 6 με την απόφασιν να βοηθήση ο καθένας από αυτούς τον άλλον, να τον συμβουλεύση και να τον ενθαρρύνη. 7 Δια τα είδωλα των εθνικών θεών ο ξυλουργός επήρε δύναμιν, ώστε να κατασκευάση ξόανα, ο χαλκεύς κτυπών με την σφύραν του και πλατύνων το μέταλλον θα περιβάλη με αυτό το ξόανον άγαλμα και θα είπη· Ωραίον είναι αυτό το συγκόλλημα. Επειτα θα τα στερεώσουν αυτά με καρφιά, θα τα θέσουν ακίνητα, ώστε να μη μετακινούνται. 8 Συ όμως, Ισραηλιτικέ μου λαέ, δούλε μου Ιακώβ, τον οποίον εγώ εξέλεξα ως ιδιαίτερόν μου λαόν, απόγονον του Αβραάμ τον οποίον ηγάπησα, 9 αυτόν, τον οποίον επήρα εις τα χέρια μου από τα άκρα της γης, από τα υψηλά μέρη, τον εκάλεσα και του είπα· Συ είσαι δούλος μου, εγώ σε εξέλεξα και ούτε σε εγκατέλειψα, ούτε θα σε εγκαταλείψω ποτέ· 10 μη φοβείσαι, διότι εγώ είμαι μαζή σου. Μη περιπλανηθής εδώ και εκεί αναζητών βοήθείαν παρά των ανθρώπων, διότι εγώ είμαι ο Θεός σου, ο οποίος σε ενεδυνάμωσα και σε εβοήθησα. Και δια της δικαίας παντοδυνάμου δεξιάς μου σε περιφρούρησα και σε εξησφαλισα. 11 Ιδού, θα καταισχυνθούν και θα εντραπούν όλοι οι εχθροί σου· θα είναι, ως εάν δεν υπάρχουν, και θα καταστραφούν όλοι οι αντίδικοί σου. 12 Θα τους αναζήτησης και δεν θα εύρης αυτούς τους ανθρώπους, οι οποίοι με αλλοφροσύνην ήθελαν να σε καταδιώξουν, διότι θα είναι, ως εάν δεν υπήρξαν· δεν θα ευρεθούν εκείνοι, οι οποίοι σε επολέμησαν. 13 Διότι εγώ ο Θεός σου είμαι εκείνος, που σε κρατώ από την δεξιάν σου και σου λέγω· Μη φοβείσαι. 14 Ισραηλίται, απόγονοι του Ιακώβ, ολίγοι είσθε· εγώ όμως σας εβοήθησα, λέγει ο Θεός, εγώ, ο οποίος σε απήλλαξα από την δουλείαν.

ΓΕΝΕΣΙΣ ΙΖ´ 1 - 9


1 Οταν ο Αβραμ έφθασεν εις ηλικίαν ενενήκοντα εννέα ετών, παρουσιάσθη ο Κυριος εις αυτόν και του είπεν· “εγώ είμαι, ο Θεός σου· γίνε ευάρεστος ενώπιόν μου, ανεπίληπτος και ενάρετος· 2 και θα συνάψω την διαθήκην μου μεταξύ εμού και σου και θα πληθύνω τους απογόνους σου πάρα πολύ”. 3 Γεμάτος ιερόν δέος και ευγνωμοσύνην ο Αβραμ έπεσε πρηνής ενώπιον του Θεού, ο οποίος ωμίλησε πάλιν και του είπεν· 4 “Ιδού η συμφωνία και η υπόσχεσίς μου προς σέ· θα γίνης γενάρχης πολυαρίθμων εθνών. 5 Το όνομά σου δεν θα είναι πλέον Αβραμ, αλλά θα ονομάζεσαι Αβραάμ, διότι σε έχω προορίσει ως πρόγονον και πατριάρχην πολλών λαών. 6 Θα σε αυξήσω πολύ, πάρα πολύ, θα σε αναδείξω πρόγονον πολλών εθνών και βασιλείς θα προέλθουν από σέ. 7 Και θα στήσω έγκυρον και ακατάλυτον την συμφωνίαν και την υπόσχεσίν μου αυτήν και στους απογόνους σου έπειτα από σε εις όλας τας γενεάς αυτών· υπόσχεσιν παντοτεινήν και ανέκκλητον ότι θα είμαι ιδικός σου Θεός και Θεός των έπειτα από σε απογόνων σου. 8 Και θα δώσω εις σε και, έπειτα από σε στους απογόνους σου ως αιωνίαν ιδιοκτησίαν όλην αυτήν την γην Χαναάν, εις την οποίαν τώρα κατοικείς ως ξένος· και θα είμαι στους απογόνους σου ο Θεός των”. 9 Είπε δε ακόμη ο Θεός προς τον Αβραάμ· “συ θα φυλάξης την διαθήκην μου αυτήν, συ και οι απόγονοί σου εις όλας τας γενεάς των.

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙΕ´ 20 - 34


20 Ο σοφός και συνετός υιός δίδει χαράν πολλήν και ευφροσύνην στον πατέρα του, ο δε ασύνετος καταφρονεί και περιπαίζει την μητέρα του. 21 Οι τρόποι ζωής και ενεργείας του ασυνέτου είναι παράλογοι, ενώ ο συνετός και φρόνιμος ανήρ πορεύεται την ορθήν κατεύθυνσιν. 22 Οι ασύνετοι άνθρωποι αναβάλλουν να εκπληρώσουν τας αποφάσεις, που έλαβαν τα συνέδρια, διότι εν τη υψηλοφροσύνη των τα υποτιμούν. Εις τας καρδίας όμως των συνετών αρχόντων γίνεται αποδεκτή η απόφασις, την οποίαν τους υποβάλλουν οι σύμβουλοί των και τίθεται εις εφαρμογήν. 23 Ο κακός όμως άρχων δεν θα συμμορφωθή και δεν θα υπακούση εις την απόφασιν των καλών συμβούλων του. Δεν θα είπη ποτέ κάτι το αξιόλογον και επωφελές δια τον λαόν. 24 Αι σκέψεις και τα νοήματα του συνετού ανθρώπου είναι πορεία ζωής και ετσι αυτός παρεκκλίνει από εσφαλμένας οδούς και σώζεται από τον θάνατον και τον άδην. 25 Τα αρχοντικά σπίτια των αλαζόνων και υπερηφάνων κατακρημνίζει ο Κυριος, προστατεύει όμως τα σύνορα του αγρού της χήρας εναντίον εκείνων, που τα επιβουλεύονται. 26 Αποκρουστικαί και μισηταί είναι ενώπιον του Κυρίου αι άδικοι σκέψεις και αποφάσεις, ενώ οι λόγοι των αγνών ανθρώπων, καθ' ο σεμνοί, είναι αρεστοί στον Κυριον. 27 Ο δικαστής, που δωροδοκείται, καταστρέφει κατά πρώτον και κύριον λόγον τον εαυτόν του. Εξ αντιθέτου ο δικαστής, ο οποίος αποστρέφεται και μισεί τα δώρα, σώζεται από πολλάς οδυνηράς συνεπείας. 27α Με ελεημοσύνας, με την εντιμότητα και την αξιοπιστίαν καθαρίζονται αι αμαρτίαι των ανθρώπων και με τον φόβον του Κυρίου αποφεύγει κάθε ευσεβής άνθρωπος το κακόν. 28 Η διάνοια και η καρδία των δικαίων μελετά αληθείς και αξιοπίστους μαρτυρίας, ενώ το στόμα των ασεβών δίδει ψευδείς και πονηράς αποκρίσεις. 28α Ευπρόσδεκτοι είναι ενώπιον του Κυρίου αι πορείαι της ζωής των ευσεβών ανθρώπων, με τους καλούς των δε τρόπους κάμνουν και τους εχθρούς των ακόμη φίλους. 29 Ο Θεός ευρίσκεται πολύ μακράν και δεν ακούει τους ασεβείς ανθρώπους. Προσέχει όμως τας προσευχάς των ευσεβών ανθρώπων.29α Είναι καλύτερα και προτιμότερα ολίγα κέρδη με δικαιοσύνην, παρά πολλά υλικά αγαθά με αδικίαν. 29β Ο νους του ανθρώπου πρέπει να σκέπτεται και η καρδία αύτού να δέχεται το δίκαιον, το σύμφωνον με το θέλημα του Θεού, δια να ευοδωθούν αι πορείαι και αι ενέργειαι αυτού. 30 Ο άδολος οφθαλμός, όταν βλέπη τα θαυμάσια της δημιουργίας η και καλά έργα των ανθρώπων, ευφραίνει την καρδίαν. Ονομα δε καλόν και υπόληψις μεταξύ των ανθρώπων λιπαίνει και τονώνει τα οστά και κάμνει χαρούμενον τον άνθρωπον. 32 Εκείνος που αποστρέφεται και απορρίπτει την αληθινήν παιδαγωγίαν και μόρφωσιν, μισεί τον εαυτόν του. Εκείνος όμως, ο οποίος ακούει με προσοχήν και τηρεί με προθυμίαν τους ορθούς ελέγχους, που του γίνονται, αγαπά την ψυχήν του. 33 Η ευλάβεια και ο φόβος προς τον Θεόν έχει ως καρπόν την αληθινήν παιδείαν και σοφίαν. Και ο κατά Θεόν ευπαίδευτος από αυτήν την ζωήν θα αρχιση να δοξάζεται.

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ ΙϚ´ 3 - 9


5 Ακάθαρτος είναι ενώπιον του Κυρίου κάθε επηρμένος και υπερήφανος. Και εκείνος ο οποίος έδωσε το χέρι του στο χέρι άλλου, δια να επιβεβαιώση έτσι την αδικίαν, που θα διαπράξη, δεν θα θεωρηθή αθώος ούτε και θα αποφύγη την δικαίαν τιμωρίαν. 7 Η αρχή και το θεμέλιον της εναρέτου ζωής είναι το να πράττη πάντοτε ο άνθρωπος το δίκαιον, το σύμφωνον με το θέλημα του Θεού. Τα έργα δε της αρετής και της δικαιοσύνης είναι περισσότερον ευπρόσδεκτα στον Θεόν από την προσφοράν θυσιών. 8 Εκείνος, ο οποίος ζητεί να εύρη τον Κυριον, θα αποκτήση την αληθινήν γνώσιν και την αρετήν. Οσοι ειλικρινώς ζητούν τον Κυριον, θα εύρουν και θα απολαύσουν ψυχικήν ειρήνην. 9 Ολα τα έργα του Κυρίου γίνονται πάντοτε μετά δικαιοσύνης. Εάν δε ο ασεβής δεν τιμωρήται, φυλάσσεται δια να τιμωρηθή κατά την ημέραν της οργής του Κυρίου.

Μετάφραση τῶν Ἑβδομήκοντα
Ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα
Ερμηνευτική απόδοση Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα